E-wolontariat, czyli angażowanie się w działania społeczne przez Internet, zyskuje na popularności. Jako forma aktywności, która nie wymaga fizycznej obecności, otwiera drzwi dla osób, które z różnych przyczyn nie mogą uczestniczyć w tradycyjnych formach wolontariatu. W tym kontekście, narzędzia sztucznej inteligencji (AI) mogą pomóc w usprawnianiu i rozwijaniu tej nowoczesnej formy pomocy. Czy jednak wykorzystanie AI w e-wolontariacie ma sens? Przyjrzymy się tej kwestii w niniejszym artykule.
AI jako broń obosieczna
Wykorzystanie AI w e-wolontariacie to temat, który budzi zarówno entuzjazm, jak i sceptycyzm. Z jednej strony, technologia AI oferuje ogromne możliwości dla usprawnienia i skalowania działań wolontariackich online. Może znacząco pomóc w zarządzaniu zadaniami, komunikacji, selekcji wolontariuszy oraz w analizie efektywności projektów.
Z drugiej strony, istnieją obawy dotyczące zbytniej automatyzacji procesów, które z natury powinny być osobiste i oparte na bezpośrednich relacjach międzyludzkich. Krytycy argumentują, że nadmierne poleganie na AI może prowadzić do dehumanizacji wolontariatu, zmniejszając jego społeczny i emocjonalny wymiar.
Odpowiednie zastosowanie AI w e-wolontariacie wymaga zatem zrównoważonego podejścia, które wykorzystuje zalety technologii, jednocześnie zachowując osobisty charakter i wartości, które są sercem wolontariatu.
Kompetencje cyfrowe niezbędne
Efektywne wykorzystanie możliwości, jakie oferuje sztuczna inteligencja, zależy w dużej mierze od umiejętności i wiedzy osób odpowiedzialnych za koordynację działań wolontariackich. Koordynatorzy muszą nie tylko znać narzędzia AI, ale również umiejętnie je dobierać i dostosowywać do specyficznych potrzeb i kontekstów swoich organizacji. Szkolenia i ciągłe podnoszenie kwalifikacji w obszarze technologii cyfrowych są więc niezbędne. Bez odpowiednich kompetencji, nawet najbardziej zaawansowane narzędzia AI mogą okazać się nieskuteczne lub nie zostać wykorzystane w pełni, co z kolei może prowadzić do nieefektywnego wykorzystania zasobów i utraty potencjalnych korzyści.
Gdzie szukać wsparcia w rozwijaniu takich kompetencji? Z pewnością liderem w Polsce jest inicjatywa Sektor 3.0.
Mniejsze organizacje na przegranej pozycji?
Ryzyko wykluczenia cyfrowego mniejszych, mniej zasobnych organizacji przy wdrażaniu narzędzi AI w e-wolontariacie jest znaczące. Te organizacje mogą napotykać trudności nie tylko finansowe, ale także bariery kompetencyjne w zakresie nowoczesnych technologii. W efekcie, mogą mieć ograniczony dostęp do zaawansowanych narzędzi, co może wpływać na efektywność operacyjną i możliwość konkurowania o zasoby czy dotacje.
Jednakże, istnieją sposoby na przeciwdziałanie temu zjawisku. Organizacje mogą szukać wsparcia w formie grantów technologicznych, partnerstw z większymi instytucjami, a także korzystać z otwartoźródłowego oprogramowania, które często oferuje podobne funkcjonalności co droższe rozwiązania. Wzmocnienie współpracy w ramach sieci organizacji non-profit także może pomóc w dzieleniu się zasobami i wiedzą. Kluczowa będzie również rola sektora publicznego i prywatnego w dostarczaniu dostępnych i skalowalnych rozwiązań technologicznych, które mogą być efektywnie wykorzystywane przez wszystkie typy organizacji, niezależnie od ich wielkości czy zasobów.
Kolejnym miejscem w sieci, które warto znać w tym kontekście, jest Techsoup – organizacja, która od 2009 roku ułatwia innym organizacjom społecznym dostęp do nowych technologii: oprogramowania, sprzętu, rozwiązań technologicznych czy wiedzy, by mogły skupić się na realizacji swojej misji, działać efektywniej i zmieniać świat na lepszy.
AI a e-wolontariat?
Jeżeli jednak założymy, że chcemy spróbować wykorzystać AI w kontekście e-wolontariatu… to w jakich obszarach miałoby to sens? AI jest z pewnością narzędziem, które otwiera nowe pola możliwości i pobudza wyobraźnię w zakresie budowania nowych projektów i inicjatyw e-wolontariackich. Przykładem mogą być poniższe pomysły na zastosowanie AI w e-wolontariacie, wygenerowane przez Chat-GPT.
Virtual Volunteer – Personalizacja doświadczeń wolontariackich z AI
Virtual Volunteer to fikcyjna platforma e-wolontariatu, która służy do łączenia organizacji non-profit z wolontariuszami z całego świata. Dzięki wykorzystaniu AI, platforma ta personalizuje zadania wolontariackie, dopasowując je do umiejętności, zainteresowań i dostępności wolontariuszy.
Rozwiązanie AI: Platforma korzysta z systemów rekomendacji opartych na algorytmach uczenia maszynowego, które analizują wcześniejsze działania i preferencje wolontariuszy, aby sugerować im najbardziej odpowiednie projekty.
Rezultat: Dzięki temu rozwiązaniu, wolontariusze czują większe zaangażowanie i satysfakcję, ponieważ pracują nad projektami, które odpowiadają ich pasjom i umiejętnościom. Organizacje non-profit zauważają zwiększoną efektywność i jakość wykonanych prac, gdyż wolontariusze są lepiej dopasowani do zadań.
AI-Enhanced Training – Automatyczne szkolenia dla wolontariuszy
AI-Enhanced Training to inicjatywa, która stosuje AI do dostarczania spersonalizowanych materiałów szkoleniowych dla wolontariuszy, bazując na ich wcześniejszym doświadczeniu i szybkości nauki.
Rozwiązanie AI: Wykorzystuje platformy e-learningowe z adaptacyjnymi algorytmami uczenia, które dostosowują trudność i rodzaj materiałów szkoleniowych w czasie rzeczywistym, w zależności od postępów użytkownika.
Rezultat: Wolontariusze zdobywają umiejętności w bardziej efektywny sposób, co przekłada się na lepsze wyniki ich pracy. Organizacje mogą szybciej przygotować wolontariuszy do pracy, zwiększając swoją zdolność do realizacji większej liczby projektów.
Data-Driven Impact Analysis – Analiza wpływu działań za pomocą AI
Organizacja non-profit, która chce mierzyć i analizować skuteczność różnych projektów wolontariackich, aby optymalizować swoje działania i alokację zasobów.
Rozwiązanie AI: Zastosowanie zaawansowanych narzędzi analizy danych, które integrują dane z różnych projektów i przetwarzają je, aby identyfikować wzorce, efektywność działań i obszary do poprawy.
Rezultat: Organizacja jest w stanie precyzyjnie ocenić, które projekty przynoszą najwięcej korzyści i jakie strategie są najbardziej efektywne, co pozwala na lepsze planowanie przyszłych działań i efektywne wykorzystanie zasobów.
Te przykłady pokazują, jak różnorodnie można wykorzystać AI w e-wolontariacie, od personalizacji doświadczeń po optymalizację szkoleń i analizę danych. Trzeba jednak przyznać, że zaproponowane projekty są nieosiągalne dla większości organizacji. Do jakich więc narzędzi AI ma dostęp przeciętna organizacja i jak może je wykorzystać?
AI na co dzień
Król zdaje się być w tym przypadku jeden. Jest nim tzw. generatywna sztuczna inteligencja, której przedstawicielem jest chociażby rozsławiony w ostatnich miesiącach Chat-GPT. Chat-GPT i pokrewne mu darmowe AI, jak Google Bard czy Microsoft Copilot, mogą być z powodzeniem wykorzystywane do personalizacji i usprawnienia procesów komunikacyjnych. Pisanie maili czy notatek dla e-wolontariuszy może dzięki nim stać się szybsze i efektywniejsze.
Kluczem do dobrej współpracy jest umiejętność bardzo precyzyjnego opisania czego oczekujemy. Przykładowo, zamiast ogólnikowej instrukcji „napisz mail do wolontariuszy o nowym zdaniu”, lepszym wyborem jest instrukcja bardzo szczegółowa, jak np. „napisz mail do e-wolontariuszy naszej organizacji Fundacja Dobra Sieć – Ani i Tomka – z informacją, że potrzebne będzie ich wsparcie w transkrypcji nagrań z wywiadów. Spytaj do kiedy mogliby to zrobić. Napisz to w optymistycznym tonie i zaakcentuj, że jesteśmy wdzięczni za czas, jaki poświęcają na e-wolontariat dla naszej organizacji”.
Zachęcamy Was więc do eksperymentowania i dostosowywania dostępnych rozwiązań AI do waszych potrzeb!
—
Koordynujesz lub organizujesz wolontariat – mamy dla Ciebie mini-kurs o e-wolontariacie! A może szukasz e-wolontariuszy? Jeśli tak, znajdziesz ich na TuDu!
Jeśli chcesz wesprzeć nasze działania, będziemy bardzo wdzięczni. Każde wsparcie pozwala nam utrzymać i rozwijać narzędzia wspierające organizacje społeczne i wolontariuszy.