Cyfrowe biblioteki i e-wolontariat?
W tym artykule przedstawimy Wam, jak e-wolontariat może wspierać cyfrowe biblioteki. Na początek jednak zacznijmy od krótkich wyjaśnień. 🙂
Po pierwsze, mówiąc o e-wolontariacie, mamy na myśli wolontariat przez Internet. Co ważne, to coraz popularniejsza forma działalności społecznej, o której od ponad dekady informujemy poprzez blog e-wolontariat.pl.
Jeśli chcielibyście poznać przykładowe projekty oparte o e-wolontariat lub dołaczyć do e-wolontariatu w Polsce, nasze zasoby stoją otworem!
Po drugie, dziś skupimy się na tzw. cyfrowych bilbiotekach i na tym, jak można je wspierać i z nich korzystać! Czym zatem są cyfrowe bilioteki?
Mówiąc najprościej, to bazy informacji, które są „zdigitalizowane”, dostępne online. Czasem są to od początku do końca bazy danych, które gromadzone są na portalu, w aplikacji etc., a czasem zasoby biblioteczne, archiwalne (papierowe :)) są przekuwane w zasoby cyfrowe.
Jakie zaś jest połączenie między e-wolontariatem i cyfrowymi bibliotekami? Sprawdźcie przykłady inspirujących projektów, które wybraliśmy dla Was!
Library of Congress By the People: inicjatywa Biblioteki Kongresu USA
Jako pierwszą przedstawiamy Wam inicjatywę Biblioteki Kongresu USA, która angażuje wolontariuszy w cyfryzację i udostępnianie historycznych dokumentów zgromadzonych w bibliotece.
Mowa o projekcie Library of Congress By the People opartym na wykorzystaniu wiedzy i czasu wolontariuszy do wspólnego transkrybowania i tagowania materiałów archiwalnych.
Wolontariusze mają szansę:
- przeglądania różnych kolekcji archiwalnych i wybierania dokumentów do transkrybowania,
- wprowadzania tekstu z ręcznie pisanych dokumentów,
- dodawania tagów, które pomagają w indeksowaniu i klasyfikowaniu materiałów.
Co ciekawe, od 2018 do 2023 roku, dzięki projektowi uzyskano ponad 710 tysięcy kompletnych transkrypcji cennych materiałów!
Więcej informacji: crowd.loc.gov
Wolontariusze mają szansę między innymi:
- skanować książki,
- sprawdzać zeskanowane pliki i odpowiednio je formatować (OCR),
- zajmować się korektą tekstów, a także
- czyścić pliki RTF.
Zaangażowanie w projekt: www.bookshare.org!
Audiopedia – biblioteka wspierająca kobiety
Zgłoszenia: www.audiopedia.community/volunteer
Smithsonian Digital Volunteers
Czwarta inicjatywa to zaś Smithsonian Digital Volunteers – projekt, który ułatwia swobodny dostęp do historycznych dokumentów, np. pamiętników, starych banknotów, albumów ze zdjęciami, historycznych nagrań audio.
Bierze w nim udział tysiące wolontariuszy, którzy uczą się, a następnie realizują profesjonalne transkrypcje.
Materiały i porady dla wolontariuszy: transcription.si.edu
LibriVox
Piąta inicjatywa, o nazwie LibriVox, to tworzona oddolnie, wielojęzyczna, otwarta biblioteka audiobooków dzieł znajdujących się w domenie publicznej.
Wolontariusze mają szansę nagrywać całość lub rozdziały książek we wszystkich językach świata.
Co istotne, e-wolontariat ten nie wymaga żadnego profesjonalnego doświadczenia: wystarczy dostęp do komputera, mikrofon, darmowe oprogramowanie do nagrywania i własny głos.
Strona projektu: LibriVox.org
Wolne Lektury
Fundacja Wolne Lektury systematycznie współpracuje z e-wolontariuszami zainteresowanymi korektą, redagowaniem tekstów i projektami informatycznymi.
Więcej informacji: wolnelektury.pl
Zalety cyfrowych bibliotek
Dlaczego właściwie tworzy się takie cyfrowe biblioteki? Czy to początek kresu tradycyjnych książek? Ależ skąd!
Przede wszystkim, cyfrowe bilioteki to:
- zapewnienie lepszej dostępności i użyteczności historycznych dokumentów,
- przyspieszenie procesu digitalizacji,
- tworzenie pełnych tekstów i indeksów, co ułatwia wyszukiwanie i badanie materiałów,
- wpływ na udostępnienie i wykorzystanie archiwaliów przez badaczy, naukowców i nas wszystkich,
- przyczynianie się do poszerzania wiedzy o historii i kulturze,
- ułatwienie czytania osobom z różnymi barierami.
W przygotowaniu tłumaczeń i opisów poszczególnych projektów wspierała nas nasza e-wolontariuszka Vanessa Koziura – dziękujemy!
Chcesz zostać e- wolontariuszem, ale jeszcze nie wiesz jak? Wskakuj na TuDu i sprawdź dostępne zadania!
Jeśli chcesz wesprzeć nasze działania, będziemy bardzo wdzięczni. Każde wsparcie pozwala nam utrzymać i rozwijać narzędzia wspierające organizacje społeczne i wolontariuszy.
